Programma 4. Sociaal

De uitsplitsing van dit programma in de taakvelden treft u aan in de onderstaande tabellen. Hierbij is ook de toelichting opgenomen. 
Voor een specificatie van de verschillen vanwege Corona verwijzen wij u naar de paragraaf Corona.

Toegerekende personeelslasten
Binnen dit taakveld hebben we € 55.439 meer uitgegeven dan begroot. Het afgelopen jaar zijn door personeelsverloop extra vacatures ontstaan. We hebben meer gebruik moeten maken van externe (duurdere) inhuur.  

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 198.116 minder uitgegeven dan geraamd. Dit bestaat uit een reguliere onderschrijding van € 241.174 en een corona-gerelateerde overschrijding van € 43.058. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Integraal Beleidskader Sociaal Domein (IBK)
Het budget van € 40.000 voor het IBK hebben we niet ingezet in 2021. De uitwerking van het IBK in een Uitvoeringsagenda is geherprioriteerd en staat op de planning voor het tweede kwartaal van 2022.

Maatschappelijke Dienstverlening
Er is sprake van een onderschrijding van € 24.947. Dit is veroorzaakt doordat we vanwege corona minder via de reguliere weg hebben ingezet op de verbinding in het voorveld. De partijen in het voorveld hebben of vanuit hun reguliere dienstverlening (waar ruimte in zat omdat er activiteiten vanwege corona niet of anders werden ingevuld) of vanuit de lokale corona herstelagenda de samenwerking opgezocht. 

Mantelzorg & Vrijwillige Dienstverlening
Voor Mantelzorg & Vrijwillige Dienstverlening is € 86.271 minder uitgegeven omdat we eind 2021 het mantelzorgcompliment in de vorm van cadeaubonnen verstrekt hebben aan de mantelzorgers in Stichtse Vecht.. Inwoners kunnen de bonnen uit 2021 ook nog in 2022 besteden. Dit compliment kan bij lokale ondernemers worden besteed

Huisvesting buurt- en clubhuizen
Er is € 78.256 minder uitgegeven dan begroot doordat de nieuwbouw van dorpshuis de Veenkluit en de werkzaamheden ter voorbereiding op de overdracht van dorpshuis Nigtevecht vertraging hebben opgelopen. 

Toegerekende personeelslasten
Binnen dit taakveld hebben we € 134.645 minder uitgegeven dan begroot. Dit is het gevolg van openstaande vacatures.

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 3.253.468 meer uitgegeven dan geraamd. Dit bestaat uit een reguliere onderschrijding van € 612.108 en een incidentele corona gerelateerde overschrijding van € 3.865.576. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Bijstandsverlening
De bijstandslasten (Participatiewet, IOAW/IOAZ) laten een voordeel zien van € 732.678 ten opzichte van de begroting. We zijn er in geslaagd om het totaal aantal uitkeringen te verminderen. We hebben in 2021 ons klantenbestand in beeld gebracht en het instrumentarium aan participatietrajecten uitgebreid. Ook is er geïnvesteerd in onze werkgeversdienstverlening. Dit heeft er toe geleid dat we een fors voordeel op de bijstandslasten hebben gerealiseerd. Een 1-op-1 relatie tussen de genomen maatregelen en de uiteindelijke besparing op de uitkeringslasten is niet aan te tonen, maar we gaan er van uit dat het een positieve bijdrage heeft geleverd. 

Fraudebestrijding
Er is sprake van een incidenteel voordeel van € 22.548 op de uitgaven voor Fraudebestrijding. Door de beperkingen als gevolg van de coronamaatregelen zijn er geen extra activiteiten ingezet op het gebied van fraudebestrijding, naast de inzet van de sociale recherche en de handhaving uitgevoerd door Dienstverlening Samenleving.

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen
We hebben op de Bbz een nadeel van € 3.779.884. Het reguliere nadeel bedraagt € 199.721. Het incidentele  nadeel dat is toe te schrijven aan corona (Regeling TOZO) bedraagt € 3.580.163. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. Het reguliere nadeel is vrijwel geheel het gevolg van hogere uitgaven voor uitkeringen levensonderhoud. Dit is mede het gevolg van het besluit van het kabinet om de regels voor een Bbz-uitkering te versoepelen in Q4 van 2021.

Minimabeleid/bijzondere bijstand
Op de bijzondere bijstand, het minimabeleid en de kwijtschelding gemeentelijke belastingen is er sprake van een overschrijding van € 234.747 op de uitgaven. Er is een reguliere onderschrijding van € 50.666 en een incidentele overschrijding van € 285.413 als gevolg van corona. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. Het reguliere voordeel wordt voornamelijk verklaard door een teruglopend aantal deelnemers aan de collectieve zorgverzekering en een lager aantal toekenningen voor de compensatieregeling wettelijk verplicht eigen risico dan werd verwacht.

Baten
Binnen dit taakveld hebben we € 3.581.723 meer ontvangen dan geraamd. Dit bestaat uit een regulier voordeel van € 1.560 en een incidenteel corona gerelateerd voordeel van € 3.580.163. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Bijstandsverlening
De  baten zijn € 70.717 hoger dan geraamd. Dit is het gevolg van een hogere Rijksbijdrage voor de gebundelde uitkering (BUIG). Daar tegenover staat een lagere opbrengst uit terugvorderingen.

Besluit bijstandsverlening zelfstandigen
De opbrengsten zijn € 3.502.414 hoger dan geraamd. Het reguliere nadeel bedraagt € 77.749 en er is een incidenteel voordeel van € 3.580.163 als gevolg van corona. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. Het reguliere nadeel verklaren we door dat de inkomsten van het Rijk bij de gebundelde uitkering (BUIG) zijn verantwoord. Daarnaast hebben we een meevaller van € 33.163 als gevolg van hogere opbrengsten uit terugvorderingen.

Toegerekende personeelslasten
Binnen dit taakveld hebben we € 140.380 minder uitgegeven dan begroot. Dit is het gevolg van openstaande vacatures.

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 99.853 minder uitgegeven dan geraamd. Dit bestaat uit een reguliere onderschrijding van € 134.353 en een corona gerelateerde overschrijding van € 34.500. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Sociale werkvoorziening
Er is sprake van een voordeel op de Wsw en Nieuw Beschut van € 148.515.  Er is een reguliere onderschrijding van € 183.014 en een incidentele overschrijding als gevolg van corona van € 34.500. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. Voor de doorontwikkeling van Kansis tot een Sociaal Ontwikkelbedrijf was een bedrag van € 128.640 bestemd voor deze ontwikkeling. Door vertraging in het project is slechts € 6.110 uitgegeven. 

Pand Corridor
Er is een nadeel van € 48.662 . Dit zijn uitgaven voor gemeentelijke heffingen, verzekeringen en klein onderhoud, waar geen budget voor geraamd is.

Toegerekende personeelslasten
Binnen dit taakveld hebben we € 479.548 meer uitgegeven dan begroot. Het afgelopen jaar zijn door personeelsverloop extra vacatures ontstaan. We hebben meer gebruik moeten maken van externe (duurdere) inhuur.  

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 381.291 minder uitgegeven dan geraamd. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Re-integratie
Er is aan overige lasten € 273.026 minder uitgegeven dan begroot op het re-integratiebudget.  Daarnaast is er voor € 410.292 ingehuurd. Per saldo is er dus € 137.266 meer uitgegeven. De inhuurkosten worden verantwoord onder Toegerekende personeelslasten. De overschrijding wordt grotendeels verklaard doordat er in 2021 meer arbeidsdeskundige onderzoeken zijn afgenomen en een toename in het aantal vergoedingen voor kinderopvang op sociaal medische indicatie.

Nieuwkomers
Er is sprake van een voordeel op de overige lasten van € 143.048. Daarnaast is er voor € 106.224 ingehuurd. Per saldo is er dus € 36.824 minder uitgegeven. De inhuurkosten worden verantwoord onder Toegerekende personeelslasten. Er is incidenteel budget (€ 92.606) door de gemeenteraad beschikbaar gesteld ter voorbereiding op de wet inburgering die per 1 januari jl. in werking is getreden. Door vertraging van de invoering van de wet is slechts € 44.880 uitgeven.

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 324.372 meer uitgegeven dan geraamd. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Collectief vervoer
Bij de lasten is een structureel nadeel ontstaan van € 78.488, omdat we onvoldoende rekening hebben gehouden met toenemende kosten door stijging van het tarief en toenemend gebruik als gevolg van vergrijzing en langer thuis wonen. 

Hulpmiddelen
Bij het budget voor hulpmiddelen in natura is een voordeel, en bij het budget hulpmiddelen Pgb een nadeel. Per saldo is er een structureel nadeel van circa € 28.468 op de totale post  hulpmiddelen. Oorzaak is het toenemen van de aanvragen door vergrijzing en het langer thuis blijven wonen. 

Woningaanpassingen
Bij woningaanpassingen, natura en Pgb samen,  zijn de uitgaven € 195.171 hoger dan geraamd. Er is sprake van een structurele toename in het aantal aanvragen. Door het tekort aan geschikte of geschikt te maken woningen,  vergrijzing en het langer thuis blijven wonen, is een woningaanpassing vaak de enige optie die nog overblijft om de beperkingen van een inwoner te compenseren. 

Toegerekende personeelslasten
Binnen dit taakveld hebben we € 443.112 meer uitgegeven dan begroot. Het afgelopen jaar zijn door personeelsverloop extra vacatures ontstaan. We hebben meer gebruik moeten maken van externe (duurdere) inhuur.  

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 3.290.910 meer uitgegeven dan geraamd. Dit bestaat uit een reguliere overschrijding van € 3.062.199 en een corona gerelateerde overschrijding van € 228.711. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Beheerskosten maatwerkdienstverlening
Er is sprake van een incidentele onderschrijding van € 67.805. De voornaamste oorzaak is het uitstel van de aanbesteding van het benodigde softwarepakket naar 2022.

Utrecht West Inkoop en Monitoring 
Het budget is met € 583.833 overschreden. De voornaamste oorzaak zijn de eenmalige contractuele implementatiekosten voor de inrichting & opbouw van TIM Stichtse Vecht ( € 500.000). De overige € 83.833 zijn een resultante van een lagere inzet van contractmanagement voor de inkoopregio Inkoop Utrecht West.

Huishoudelijke hulp
In 2021 hebben we € 617.624 extra uitgegeven aan huishoudelijke hulp. Hiervan is € 606.273 reguliere overschrijding en € 11.351 als gevolg van Corona. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona . De stijging van de kosten is structureel en heeft grofweg drie verklaringen. In de eerste plaats zien we dat meer mensen huishoudelijke hulp aanvragen. Dit komt door de vergrijzing, maar ook doordat door corona mensen minder hebben kunnen rekenen op mantelzorgers. Ook het abonnementstarief zorgde in 2021 voor een toename van de vraag. In de tweede plaats zien we dat mensen een grotere ondersteuningsvraag hebben. Dat betekent dat er per inwoner gemiddeld meer uren huishoudelijke hulp worden ingezet.  Tenslotte zijn in 2021 de uurtarieven voor de aanbieders gestegen (indexatie). Aandachtspunt is dat de kosten in 2021 veel hoger hadden kunnen zijn. In 2021 hebben aanbieders in de vakantieperiodes namelijk minder hulp kunnen leveren en sinds het eind van 2021 werken zij zelfs met een wachtlijst.  

Schuldhulpverlening
We zien een voordeel van € 18.948 op schuldhulpverlening. Dit wordt verklaard doordat extra uitgaven als gevolg van Vroegsignalering lager zijn uitgevallen en een nieuw ICT-systeem voor schuldhulpverlening is verschoven naar 2022. 

Wmo begeleiding
In 2021 hebben we € 384.216 extra uitgegeven aan Wmo begeleiding. Hiervan is € 321.634 een structurele reguliere overschrijding en € 62.582 incidenteel als gevolg van Corona. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. In 2021 hebben we een toename gezien van het aantal mensen dat begeleiding nodig had. Daarnaast zagen we ook dat mensen vaak meer begeleiding nodig hebben. Corona was hierin een belangrijke oorzaak, waardoor mensen een minder sterk netwerk kregen en meer kwetsbaar werden.  
In 2021 hebben we een start gemaakt met het uitvoeren van het Uitvoeringsprogramma MOBW Stichtse Vecht. Hiervoor was in de begroting een incidenteel budget beschikbaar van € 92.051. Voor enkele projecten zijn kosten gemaakt, maar het volledige budget is nog niet uitgegeven. Er resteert een bedrag van € 64.360. De implementatie van het nieuwe verdeelmodel is uitgesteld. Het zwaartepunt van de voorbereiding ligt daarom in 2022. 

Transformatieprogramma 
Het budget voor overige lasten van het Transformatieprogramma is incidenteel onderschreden met een bedrag van € 246.705. Daarnaast is er voor € 79.023 ingehuurd. Per saldo is er dus een voordeel van € 167.682.De inhuurkosten worden verantwoord onder "Toegerekende personeelslasten". Dit betreft een incidenteel voordeel. De subsidie voor het Transformatieprogramma Jeugd is in 2018 toegekend aan de gemeenten in de regio Utrecht-West voor de transformatie van de jeugdzorg. Met de vaststelling van de Regionale Agenda Jeugd 2022-2025 zijn de resterende middelen als dekking opgevoerd voor 2022. 

Jeugdwet
Aan de Jeugdwet is voor overige lasten € 2.054.463 meer uitgegeven dan geraamd. Hiervan is € 1.899.864 reguliere overschrijding en € 154.779 als gevolg van Corona. Voor afwijkingen als gevolg van corona verwijzen wij u naar de paragraaf corona. Daarnaast is voor € 445.692  ingehuurd. Deze inhuurkosten verantwoorden we onder Toegerekende personeelslasten. Per saldo is er dus een totaal regulier structureel nadeel van € 2.345.556. Deze overschrijding wordt verklaard door de toenemende kosten voor maatwerkvoorzieningen. De autonome groei van de zorgvraag is al een aantal jaar een landelijke trend,  die mogelijk door corona verder is versterkt. Voor Stichtse Vecht zien we naast de toename van kosten voor specialistische jeugdhulp, zoals zorg vanuit het Landelijke Transitie Arrangement (LTA) en Specialistische Geestelijke Gezondheidszorg (Sggz), ook een toename in de kosten voor ambulante begeleiding en behandeling. Ook is er een overschrijding van de kosten voor het wijkteam, door stijgende personeelskosten.

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 256.596 minder uitgegeven dan geraamd. Hiervan is € 262.854 reguliere onderschrijding en € 6.258 overschrijding als gevolg van Corona. Hieronder verklaren wij het grootste verschil.

Veiligheid, jeugdreclassering en opvang jeugd
Het budget is incidenteel onderschreden met een bedrag van € 156.373. De inzet van Bescherming in Beweging, waarbij het lokale team ingezet is voor preventieve ondersteuning bij veiligheidsvraagstukken, heeft geleid tot een afname van de inzet van Samen Veilig Midden Nederland (SVMN) in het preventieve kader. In 2020 is gestart met Bescherming in Beweging binnen de gemeente Stichtse Vecht. Dit is terug te zien in de realisatie van SVMN 2021. 

Overige lasten
Binnen dit taakveld hebben we € 64.655 meer uitgegeven dan geraamd. Dit bestaat uit een reguliere overschrijding van € 54.021 en een corona gerelateerde overschrijding van € 10.634. Hieronder verklaren wij de grootste verschillen.

Centrum Jeugd en gezin en Openbare gezondheidszorg
Er is een nadeel van € 43.010. We hebben op het gebied van leefstijl interventie en preventie en sport extra uitgaven gedaan. Daar staan extra baten tegenover.

Baten
We zien een voordeel bij de baten van € 67.291, doordat we extra budget gekregen hebben van het Rijk voor leefstijl interventie en gelden voor het preventie en sport akkoord. 

Dit betreft de taakstellende kortingen op gebied van  Jeugd (€ 300.000), Participatie (€ 250.000), Wmo (€ 200.000) en Samenkracht en burgerparticipatie (€ 100.000). Deze taakstellingen lichten wij nader toe in de paragraaf Taakstellingen.