Inleiding en leeswijzer

Voor u ligt de Bestuursrapportage 2021, hierna te noemen ‘Bestuursrapportage’. De Bestuursrapportage is onderdeel van de planning- en control cyclus en is een tussentijds verantwoordings- en bijsturingsinstrument voor de uitvoering van de Programmabegroting 2021. Net als vorig jaar hebben wij de (financiële) gevolgen van
Covid-19 apart per programma en taakveld in beeld gebracht.

De eerste helft van dit jaar stond wederom in het teken van corona. Het aantal besmettingen bleef lange tijd hoog en de landelijke maatregelen ingrijpend. De gevolgen hiervan zijn overal terug te zien, ook in deze Bestuursrapportage. Toch lijkt het hoogtepunt van de gezondheidscrisis die we als gevolg van het coronavirus kenden voorbij. De samenleving is de achterliggende maanden stapsgewijs weer open gegaan en het vaccinatieprogramma helpt de samenleving om weerbaar te zijn tegen (nieuwe varianten van) het coronavirus. Hierdoor kunnen we als samenleving steeds meer. Daarom is de tijd aangebroken om de focus te verleggen van ondersteuning naar herstel van de samenleving, samen mét de samenleving. Dit doen we aan de hand van onze Lokale herstelagenda. Hiermee willen we onze meest kwetsbare inwoners beschermen, bijdragen aan ons economisch herstel en de leefbaarheid in onze gemeente bewaken. De gemeente draagt hierin naar vermogen bij.

Door de impact van de coronacrisis op de samenleving zijn andere zaken belangrijker geworden dan voorheen en deze dienen nu voorrang te krijgen. Het vraagt veel inzet en flexibiliteit van de medewerkers van de gemeente om de dienstverlening aan inwoners, ondernemers en maatschappelijke instellingen op peil te houden. We hebben moeten constateren dat de rek er bij de ambtelijke organisatie uit is. Daarom hebben wij, samen met uw raad, besloten om de werkzaamheden en ambities te heroverwegen en prioriteren. Op deze manier kunnen we ons blijven concentreren op wat op dit moment echt belangrijk is, door aan de hand van onze Lokale herstelagenda recht te doen aan maatschappelijke vraagstukken. Zowel de voor- als nadelen van deze prioritering zullen dit jaar in de samenleving ervaren worden.

Het besluit om te prioriteren heeft ook betrekking op deze Bestuursrapportage. Normaliter geven wij in de Bestuursrapportage de stand van zaken van het benoemde beleid in de Programmabegroting over het eerste halfjaar. Uw raad heeft bij de prioritering van werkzaamheden besloten dat in deze Bestuursrapportage alleen afwijkingen op het voorgenomen beleid en financiën worden toegelicht.

Eind mei hebben wij de Meicirculaire van het Rijk ontvangen en verwerkt in de Bestuursrapportage. Via RIB 43 van 24 juni jl. heeft kennis kunnen nemen van de gevolgen van de Meicirculaire.

De gemeentelijke financiën staan zwaar onder druk door met name de tekorten op de Jeugdzorg. In de Meicirculaire hebben wij incidentele middelen ontvangen voor de Jeugdzorg voor een bedrag van 1,2 miljoen euro. Ondanks deze extra middelen verwachten wij op de Jeugdzorg nog een overschrijding van ca. 3,8 miljoen euro. Dit is zeer zorgelijk en betekent dat deze overschrijding opgevangen moet worden in 2021.

Afgelopen jaren hebben we bij het Rijk veelvuldig aangedrongen om de rijksbijdrage aan gemeenten te verhogen, hoofdzakelijk om de toenemende kosten van de Jeugdzorg te compenseren. Mede als gevolg hiervan heeft de VNG, op grond van eerder gemaakte afspraken met het Rijk, arbitrage ingeroepen. De arbitragecommissie Jeugdzorg is tot de uitspraak gekomen dat gemeenten gecompenseerd moeten worden voor de tekorten op de Jeugdzorg. De voorgestelde compensatie is niet in alle jaren gelijk en van gemeenten wordt ook inzet verwacht om in de komende jaren besparingen te realiseren. De demissionaire Staatssecretaris van Volksgezond, Welzijn en Sport heeft in een reactie op deze uitspraak aangekondigd om gemeenten in ieder geval voor 2022 incidenteel te compenseren. Voor de jaren hierna is het aan de nieuw te vormen regeringscoalitie. Het te compenseren bedrag voor Stichtse Vecht in 2022 bedraagt € 3.586.022 en betrekken wij bij het opstellen van de Programmabegroting 2022. Dit stelt ons in staat om aangesproken reserves en voorzieningen aan te vullen en/of op peil te brengen.

Voor de Bestuursrapportage hanteren wij de volgende uitgangspunten:
• Zoals door de gemeenteraad besloten, is deze Bestuursrapportage een afwijkingenrapportage en worden alleen afwijkingen op de Programmabegroting toegelicht;
• Afwijkingen boven de € 50.000 per taakveld of afwijkingen die bestuurlijk van belang worden geacht te delen, worden toegelicht;
• Deze rapportage heeft betrekking op het eerste half jaar van 2021 (stand per 30 juni 2021);
• De rapportage is duidelijk en compact;
• De financiële afwijkingen zijn in een tabel opgenomen en aansluitend toegelicht. Hierbij wordt een nadeel weergegeven als “-” en een voordeel als “+ “.

In de Bestuursrapportage geven wij u eerst inzicht in het te verwachten financiële beeld voor 2021.

Vervolgens vermelden we per programma:
• Beleidsmatig afwijkingen
• Financiële afwijkingen
• Neutrale wijzigingen door een storting in of onttrekking aan een reserve
• Neutrale wijzigingen binnen het programma
• Neutrale wijzigingen met een volume effect

Na alle informatie over de programma’s geven wij u in een apart hoofdstuk inzicht in de financiële neutrale wijzigingen die over de programma’s heen gaan.
Tenslotte treft u een voorstel van alle besluiten die op grond van deze Bestuursrapportage door uw raad moeten worden vastgesteld. In bijlage 1 zetten wij de stand van zaken met betrekking tot investeringen uiteen.