Programma 4. Sociaal

Binnen dit programma werken we aan het welzijn, de gezondheid en bestaanszekerheid van onze inwoners. Zo bieden we hulp bij het vinden van werk, verstrekken we bijstandsuitkeringen en ondersteunen we mensen met een smalle beurs. Ook de opvang van Oekraïners, de (re-)integratie van statushouders en het bieden van passende ondersteuning aan inwoners, met Wmo-voorzieningen en jeugdhulp, vallen onder dit programma. In 2026 gaan we hiermee door, samen met onze maatschappelijke partners. Zo blijven we inzetten op preventie en vroegsignalering en bieden we passende en snelle zorg waar nodig. En ook blijven we in 2026 onze mantelzorgers waarderen en zetten we ons in voor een inclusieve samenleving.

In 2026 staan we voor een aantal grote opgaven, zoals de implementatie van de nieuwe toegangsorganisatie voor jeugdhulp en Wmo-begeleiding, de regionale inkoop van jeugdhulp en Wmo-begeleiding, de oprichting van een Gemeenschappelijke Regeling (GR) voor in ieder geval de jeugdhulp en het opstellen van een nieuw subsidieprogramma. Ook starten we met de dependance van het Regionaal Werkcentrum (RWC) in Breukelen.

Gemeenten ontvangen van het Rijk een gebundelde uitkering (BUIG) voor het bekostigen van de uitkeringen in het kader van de Participatiewet, IOAW, IOAZ en Bbz 2004 (levensonderhoud startende ondernemers) en voor de inzet van loonkostensubsidie. In de Kadernota 2026 hebben we aangekondigd dat een onderzoek gedaan zou worden of bijstelling noodzakelijk is i.v.m. de verhoogde uitgaven en uitkering BUIG. De uitkomst is dat  het saldo van de BUIG inkomsten en de bijstandsuitgaven wisselen en het zelfs mogelijk is dat deze negatief uitvallen in een jaar. Daarom hebben we in deze programmabegroting de BUIG-gelden niet structureel maar incidenteel verwerkt. 

Voor de uitvoering van het door de raad in juli 2025 aangenomen amendement over de Spreidingswet (A5.6) is een pro memorie post opgenomen. De Spreidingswet vormt een grote uitdaging voor de gemeente Stichtse Vecht. Tegelijkertijd onderkennen wij onze verantwoordelijkheid voor de opvang van mensen die asiel zoeken in ons land en die daarmee voor een deel ook in Stichtse Vecht moeten worden opgevangen.

De taakstelling voor de opvang van het aantal op te vangen asielzoekers binnen Stichtse Vecht op basis van de Spreidingswet is moeilijk op te vangen. Daarnaast vraagt ook de opvang van Oekraïners en de huisvesting van statushouders (ook i.c.m. de krapte in de woningmarkt) om een behoorlijke inspanning. De gemeente werkt, samen met haar partners, aan het realiseren van opvang en het beschikbaar stellen van woonruimte, binnen de mogelijkheden die er zijn. Daarbij wordt ook rekening gehouden met andere bijzondere doelgroepen.

De verwachting is dat de komende jaren op dit dossier extra inspanningen nodig zijn. Bij het schrijven van deze programmabegroting 2026 is er nog steeds onduidelijkheid over de mogelijke afschaffing van de Spreidingswet, de taakstelling huisvesting statushouders en de voorrang op huisvesting voor statushouders als aandachtsgroep binnen de Wet versterking regie op de volkshuisvesting.

Voor de opgaven en doelen in het programma Sociaal zijn de volgende relevante beleidskaders door de raad vastgesteld:

Naast bovengenoemde ambities zijn de volgende reguliere taken onderdeel van het programma Sociaal:

• Samenkracht en burgerparticipatie;
• Wijkteams;
• Inkomensregelingen;
• Begeleide participatie;
• Arbeidsparticipatie;
• Maatwerkvoorzieningen (WMO);
• Maatwerkdienstverlening 18+ en 18-;
• Geëscaleerde zorg 18+ en 18-;
• Volksgezondheid.

We monitoren deze taken aan de hand van de op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplichte set indicatoren.

In de begroting van 2026 zijn enkele specifieke aandachtspunten. Voor de uitvoering van de motie ‘Reiskostentegemoetkoming re-integratie en inburgering’ is een extra budget opgenomen. Hierdoor is het mogelijk de ‘vanaf km-grens’ van 10 km naar 4 km te verlagen. Een budgetbijstelling is noodzakelijk doordat nu meer mensen in aanmerking komen voor de tegemoetkoming en er meer kilometers worden vergoed.

Voor de uitvoering van Nieuw Beschut is jaarlijks te weinig begroot. De kosten stijgen jaarlijks, maar de begroting is hier nooit op aangepast. Met deze budgetbijstelling worden de uitgaven realistischer begroot.

Voor de kwijtschelding van gemeentelijke belastingen en heffingen hebben we een budgetverhoging nodig, omdat de uitgaven in 2024 aanzienlijk zijn gestegen. Conform de huidige werkwijze betrekken wij deze uitgaven bij de berekening van de kostendekkende afvalstoffen- en rioolheffing in 2026.

Verder doen we noodzakelijke ICT-uitgaven om de kwaliteit van de dienstverlening te handhaven. We houden de waardering van de mantelzorgers op het huidige niveau, namelijk € 100,- per mantelzorger. Om de aangenomen motie “Kosten aanvraag gehandicaptenparkeerkaart (GPK) en -parkeerplaats (GPP)” te kunnen uitvoeren, hebben we een bedrag aan gederfde inkomsten verwerkt in deze begroting. Na de besluitvorming van de gemeenteraad kan dit worden meegenomen in de Legesverordening 2026 die we eind 2025 aan de gemeenteraad voorleggen. 

Binnen dit programma werken we samen met GGD Regio Utrecht (GGDrU) en Stichting Kansis/KansisGroen. Voor nadere toelichting verwijzen wij naar de paragraaf Verbonden partijen.

De volgende budgetten voor beleidsimpulsen vanuit het coalitieakkoord 2022-2026 'Bouwen aan een stevig fundament voor Stichtse vecht', de Kadernota 2024 en de Kadernota 2025 zijn in de Programmabegroting 2026 opgenomen.